Dehidrasyon Nedir? Sıcaklarda Sıvı Dengesini Nasıl Koruyabiliriz?

Sıcak havalarda susuz kalmanın vücudumuza neler yapabileceğini hiç düşündünüz mü? Öyleyse dehidrasyonun etkilerini öğrenmenin tam zamanı!

Yazın keyfini çıkarırken, sıcaklıkların vücudumuz için getirdiği zorlukları göz ardı etmemek gerek. Sıcak günlerde vücudumuz, normalden çok daha fazla suya ihtiyaç duyar ve yeterince su içmediğimizde susuz kalma, yani dehidrasyon riskiyle karşı karşıya kalırız. Peki, dehidrasyon tam olarak nedir? Hangi belirtilerle kendini belli eder ve nasıl önlenir? Gelin, bu soruların yanıtlarını birlikte keşfedelim!

Dehidrasyon Nedir?

Susuzluk problemi yaşayan birçok insan “ Dehidrasyon nedir ?” sorusunu merak ediyor. Basitçe açıklamak gerekirse, vücudun ihtiyaç duyduğu suyu yeterince alamaması durumuna dehidrasyon denir. Vücudumuzun her bir organı, işlevlerini sürdürebilmek için suya ihtiyaç duyar. Su, besin maddelerinin taşınması, atıkların vücuttan atılması, tükettiğimiz besinlerin enerjiye dönüşmesi ve hücrelerin sağlıklı bir şekilde çalışmasında hayati bir role sahiptir.  Vücudumuzun yaklaşık %60'ının sudan oluştuğuna şaşmamak gerek!  Öte yandan günlük yaşam içerisinde terleme, idrar, dışkı ve solunum yoluyla sürekli su kaybederiz. Eğer bu kayıpları yeterince sıvı tüketerek telafi etmezsek, vücudumuz susuz kalır ve dehidrasyon tepkimesi  dediğimiz durum ortaya çıkar.

Dehidrasyon Belirtileri Nelerdir?

Dehidrasyon belirtileri kişiden kişiye değişebilir, ancak genellikle dehidrasyon sürecinde şunlar gözlemlenir:

• Aşırı susama : Vücudun sıvı dengesini sağlamak için daha fazla suya ihtiyaç duyduğunun bir işaretidir.

• Koyu renkli idrar : Vücudun su kaybı yaşadığını ve bu durumu telafi etmek için daha az suyu dışarı saldığını gösterir.

• İdrara normalden daha az çıkmak:  Dehidrasyon sırasında idrar yapma sıklığı azalır.

• Yorgunluk : Su kaybı, enerji seviyelerini düşürerek yorgunluğa neden olabilir.

• Baş ağrısı ve baş dönmesi : Dehidrasyon belirtileri arasında yaygın olanlardandır. Beynin suya duyduğu ihtiyaçtan kaynaklanır.

• Ağız Kuruluğu : Tükürük üretiminin azalması nedeniyle ağızda ve boğazda kuruluk hissi ortaya çıkabilir. Konuşma ve yutma eylemlerinde zorlanma görülebilir.

• Kas krampları : Dehidrasyon, vücuttaki elektrolit dengesinin bozulmasına yol açarak kas kramplarına sebep olabilir. Özellikle yoğun fiziksel aktiviteler sırasında bu belirtiler artar.

• Çarpıntı : Vücuttaki sıvı kaybı, kalbin daha hızlı atmasına neden olabilir. Bu durum, kalp ritminde düzensizlikler ve çarpıntı olarak kendini gösterebilir.

Bunlar, vücudumuzun sıvı dengesini korumak için suya ihtiyaç duyduğunun sinyalleridir ve kesinlikle göz ardı edilmemelidir. Peki, bu belirtilerden kaçınmak için ne kadar su içmeliyiz?

Sağlık konularında, dünya çapında kamuoyunu bilgilendirmeyi amaçlayan  Ulusal Bilimler, Mühendislik ve Tıp Akademileri'nin raporu bu konuda bize ışık tutuyor.  Rapora göre , kadınların her gün ortalama 2,7 litre (yaklaşık 11,5 su bardağı), erkeklerin ise 3,7 litre (yaklaşık 15,5 su bardağı) sıvı tüketmesi öneriliyor. Bu sıvı miktarı sadece su içmekle değil, yiyeceklerden de karşılanabilir. Yani gün içinde hem su içmek hem de su oranı yüksek yiyecekler tüketmek, vücudun susuz kalmasını önlemede büyük önem taşıyor.

Elbette, “Günde ne kadar su içmeliyim?” sorusunun tek ve kesin bir cevabı yok. Çünkü su ihtiyacı yaş, cinsiyet, günlük aktivite düzeyi, iklim koşulları gibi faktörlere bağlı olarak kişiden kişiye göre değişiklik gösterebiliyor. Örneğin eğer sıcak ve nemli bir bölgede yaşıyorsanız, vücudunuz daha fazla terleyeceği için su tüketimini artırmanız gerekebilir. Hamilelik ya da emzirme dönemindeyseniz de benzer şekilde vücudunuz daha çok suya ihtiyaç duyabilir. Sonuç olarak, size en uygun su tüketim miktarını belirlemek için doktorunuza danışmak her zaman en doğru yöntemdir.

Dehidrasyon Dereceleri ve Susuz Kalmanın Zararları

Dehidratasyon derecesi, vücudun kaybettiği sıvı miktarına göre dehidratasyonun (vücudun susuz kalması) şiddetini belirten bir sınıflandırmadır. Vücut ağırlığının kaybı yüzdesine göre hafif, orta ve ağır dehidratasyon olarak üç ana dereceye ayrılır. Her bir derece, vücudun susuz kaldığında nasıl tepki verdiğini ve hangi belirtilerin ortaya çıktığını gösterir.

Sıvı Kaybının Önüne Nasıl Geçeriz?

Spor yapıyorsanız ya da günlük yaşamınızda susuz kalacak şekilde sıvı tüketimini erteliyorsanız, dehidrasyon nasıl geçer  sorusunun yanıtını bilmeniz gerekir. Eğer aşırı su kaybetmiyorsanız, yeteri kadar su içmek sorunun yanıtı olabilir. Fakat su kaybınız çok fazlaysa ve şiddetli dehidrasyon belirtileri yaşıyorsanız, uzman bir doktora görünmelisiniz. Tedavi edilmediği takdirde dehidrasyonun çok ciddi sonuçlar doğurabileceğini unutmayın. 

Şiddetli belirtiler yaşamadığınızı varsayalım. Yine de su kaybının önüne geçmek yaşam kalitenizi ve sağlığınızı korumak için kaçınılmazdır. Özellikle de sıcak havalarda. “Peki ne yapalım?” dediğinizi duyar gibiyiz. Haydi gelin, madde madde bakalım:

• Yanınızda bir su şişesi taşıyın. Sürekli dolu tutun.

• Kereviz, portakal, çilek, karpuz, salatalık gibi su açısından zengin yiyecekler tüketerek sıvı alımını artırın.

• Elektrolit içeren spor içecekleri tüketin.

• Ev yapımı karışımlar hazırlayın. En kolayı suya az miktarda tuz ve limon suyu eklemektir.

• Serin ortamlarda bulunarak vücut sıcaklığını dengede tutun.

• Nefes alabilen hafif kıyafetler giymeyi tercih edin.

• Sıcaklığı yüksek oramlardan kaçınmaya, güneş altındayken şapka veya şemsiye kullanmaya özen gösterin.

• Kafein ve alkol tüketimini azaltın.
• 

PIN Drinks Ürünleri ile Sıvı Alımını Çeşitlendirin    

Tartışmasız, su en değerli içecek kaynağımız ve vücudumuz için olmazsa olmaz. Ancak sıvı alımını artırırken 0 şeker, 0 kalori PIN Drinks ürünleri de güçlü bir destekçiniz olabilir. Birbirinden lezzetli aromalara sahip PIN Drinks ürünlerini beslenme planlarınıza ekleyebilir, yaz aylarında sıcaklarla baş etmek için ferahlatıcı bir alternatif olarak yanınızda bulundurabilirsiniz. Böylece sıvı alımını farklı tatlarla zenginleştirebilir ve çok daha keyifli hale getirebilirsiniz. 

Yazının sonuna yaklaşırken ufak bir hatırlatma yapalım. Kafein, idrar söktürücü özelliği nedeniyle sıvı kaybını artırabilir. Ancak herhangi bir sağlık probleminiz yoksa ufak dozlarda kafein içeren yiyecek ve içecekleri tüketmeniz, sizin için bir sorun oluşturmayacaktır. Bazı PIN Drinks ürünleri de içeriğindeki çay ekstratları nedeniyle belirli oranlarda kafein içerebilir. PIN Drinks ürünlerinin etiketlerini okuyarak içerdikleri kafein miktarını görebilir, bilinçli bir tüketici olarak sıvı alımınızı artırırken lezzetli bir rahatlığın keyfini yaşayabilirsiniz. Su gibi güzel bir gün dileriz!

Kaynak:

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9013-dehydration     

https://www.nhsinform.scot/illnesses-and-conditions/nutritional/dehydration/  

https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/nutrition-and-healthy-eating/in-depth/water/art-20044256#:~:text=So%20how%20much%20fluid%20does,fluids%20a%20day%20for%20women  

https://nap.nationalacademies.org/catalog/10925/dietary-reference-intakes-for-water-potassium-sodium-chloride-and-sulfate?onpi_newsdoc021104=     

https://www.nationalacademies.org/news/2004/02/report-sets-dietary-intake-levels-for-water-salt-and-potassium-to-maintain-health-and-reduce-chronic-disease-risk  

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7877883/