Kimyasal Renklendirici Nedir? Sağlığı Etkiler mi? 

Günlük hayatta kullandığınız gıdalar, giysiler ve kişisel bakım ürünlerinin canlı ve çekici renkleri kimyasal renklendiriciler sayesinde elde edilir. Ancak bu parlak ve göz alıcı renklerin arkasında yatan gerçekliği biliyor musunuz? Kimyasal renklendiricilerin hayat kalitemize olan etkileri konusunda ne kadar bilinçlisiniz? Günlük hayatımızın ayrılmaz parçası olan bu kimyasal renklendiriciler ile ilgili önemli gerçekleri yazıda bulalım! 

Kimyasal Renklendirici Nedir?

Kimyasal renklendiriciler, gıdalara yapay renk vererek görünümünü iyileştirmek için geliştirilmiş maddelerdir. Günümüze kadar yiyeceklerden tekstile kadar her alanda kullanılan renklendirici maddeler, ilk olarak 1856 yılında kömür katranından elde edilmiştir. Günümüzde de kimyasal renklendiriciler petrolden elde ediliyor. 

Doğal renklendiricilerden farklı olarak, kimyasal renklendiriciler laboratuvar ortamında üretilir ve genellikle parlak ve kalıcı renkler elde etmek için tercih edilir. Bu renklendirici seçenekleri yapay gıda boyası olarak geliştirilmiş ve çoğunlukla hayat standartları için toksik olduğu bulunmuştur. Bu ürünlere uzun süreli maruz kalındığı zaman ortaya çıkan reaksiyonları ise bilmek gerekir. 

Kimyasal Renklendiricilerin Zararları Nelerdir? 

Kimyasal renklendiricilere karşı olan güvensizlik, olumsuz hayat standardı etkilerine ilişkin endişelerden kaynaklı olarak uzun süredir tartışma konusudur. ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından, ilk çıkan kimyasal boyalar hakkında çok az çalışma olduğu onaylanmıştır. O zamandan günümüze kadar kimyasal renklendiricinin çocuklar üzerinde herhangi bir problem yaratıp yaratmadığı çeşitli araştırma klinikleri tarafından değerlendirilmiştir. 2021 yılında ise Kaliforniya Çevresel Sağlık Tehlikesi Değerlendirme Ofisi (OEHHA) tüm çalışmalarını değerlendirerek, kimyasal renklendiricilerin bazı çocuklarda nöro davranışsal sorunlara neden olabileceği sonucuna varılmıştır. FDA ve OEHHA’nın verilerine göre zararları: 

• FDA, bazı kimyasal renklendiricilerin alerjik reaksiyonlara sebep olabileceğini belirtmiştir. Örneğin; tartrazin maddesi bazı bireylerin cildinde kızarıklıklara neden olabilir.

• Bazı kimyasal renklendiricilerin çocuklara dikkat eksikliği gibi davranışsal sorunların oluşmasına katkı sağladığı araştırılmıştır. FD&C isimli renklendiriciler bu davranışlar ile ilişkilendirilmiştir. 

• FDA bazı renklendiricilerin kanserojen olabileceği konusunda araştırmalarda bulundu. Bu durumda FD&C maddesinin tiroid tümörlerine neden olduğu belirtilmiştir.

• Uzun süre maruz kalındığı zaman böbrek ve karaciğer hasarı oluşabileceği araştırılmıştır. 

• Bazı kimyasal renklendiriciler bağırsak mikrobiyomu üzerinde olumsuz etkilerinin olduğuna dair araştırmalarda bulunulmuştur. Mikrobiyom dengesindeki bozulmalar meydana gelebilir. 

Bunların yanında bazı kimyasal renklendiriciler gıda duyarlılığına yol açabilir. OEHHA ve FDA’nın araştırmaları sonucunda güvenli seviye olarak adlandırılan maddelerin az miktarda kullanılması onaylanmıştır. Ancak bizlerin yaşam kalitemize dikkat etmemiz ve çocuklarınıza kimyasal renklendiricilerin bulunduğu yiyecekleri tüketmemesi gerekir. Avrupa Birliği, bizlere çocukların nörolojik davranışları üzerindeki potansiyel etkileri konusunda uyarmak için kimyasal renklendirici bulunan gıdaların üzerine uyarı etiketini zorunlu kılmıştır.  

Gıdalarda Kullanılan Renklendiriciler Nelerdir? 

Gıdaların renkleri lezzetleri kadar önemlidir çünkü renkler; ürünün tazeliğini, kalitesini ve çekiciliğini doğrudan etkiler. Sizlerin dikkatini çekmek ve gıdaların daha cazip görünmesini sağlamak için kullanılan renklendiriciler, gıda endüstrisinde önemli bir rol oynar. Gıda renklendiricileri doğal ve kimyasal olarak bu sektörde ikiye ayrılır. Doğal renklendiriciler özellikle çocuklarınızın da gönül rahatlığıyla tüketebileceği bitki ve sebze pigmentlerinden oluşur. Gıdalarda kullanılan renklendiriciler ve detayları hakkındaki detayları öğrenmek ise önemli olan bir işlemdir. 

Doğal Renklendiriciler 

Doğal renklendiriciler, kimyasal işlemler olmadan doğadan elde edilerek renk veren maddelerdir. Tekstil, gıda, kozmetik, ahşap, deri, plastik ve ilaç firmalarında doğal renklendiriciler kullanılır. Buna göre; 

• Antosiyaninler kırmızı ve mavi rengi vermek için kullanılan doğal renklendiricilerdendir. Kırmızı rengini çilekten, mavi rengini ise üzümden alır. Bu renklendirici içecekler, şekerlemeler, konserveler ve meyveli ürünler içerisinde kullanılır. 

• Betasiyaninler kırmızı rengi vermek için kullanılan bir renklendiricidir. Kırmızı rengini almak için pancarı kullanır. Bu renklendirici süt ürünleri, tatlılar ve kremalar içerisinde kullanılır. 

• Karotenoidler sarı, turuncu, kırmızı renklerini vermek için kullanılan doğal renklendiricilerdendir. Turuncu rengini elde etmek için akide ve havuç, sarı rengini elde etmek için akide ve safran, kırmızı rengini elde etmek için ise kırmızı biber ve mantar kullanır. Bu renklendiriciler sür ürünleri, margarin, pirinç yemekleri, çorbalar, soslar ve şekerlemeler içinde kullanılır. 

• Fenolikler ise turuncu ve sarı rengini elde etmek için zerdeçal kullanarak elde edilen doğal renklendiricilerdir. Süt ürünleri ve şekerlemeler içerisinde bulunabilirler. 

• Likopen kırmızıya çalan turuncu rengini elde etmek için kullanılan bir renklendiricidir. Bu rengi almak için domatesler kullanılır ve soslarda bulunur. 

• Cucumin ise parlak limon sarısı rengini elde etmek için zerdeçal kullanan bir renklendiricidir. 

Doğal renklendiriciler kimyasal renklendiricilere kıyasla daha az işlem gördüğü için tercih edilmektedir. 

Kimyasal Renklendiriciler 

Kimyasal renklendiriciler, gıdalara renk verme yeteneğine sahip olan moleküllerle üretilen ürünlerdir. Sentetik renklendiricilerin birçoğu hidrofilik olduğu için suda çözünürler. Bu yüzden herhangi bir ön işleme gerek duyulmadan kullanılabilirler. Buna göre; 

• Allura Red AC: FD&C Kırmızı No.40 olarak bilinen bu kimyasal renklendirici kırmızı rengini vermek için kullanılır. Jelatin, pudingler, süt ürünleri, şekerlemeler ve içeceklerin bünyesinde yer alır. 

• Brilliant Blue FCF: FD&C Mavi No.1 ya da E133 isimleriyle bilinen bu kimyasal renklendirici mavi rengini vermek için kullanılır. İçecekler, şekerlemeler, kremalar, şuruplar ve süt ürünleri bünyesinde yer alır.

• Erythrosine: FD&C Kırmızı No.3 ya da E127 kodlarıyla bilinen bu renklendirici kırmızı rengini vermek için kullanılır.

• Fast Green FCF: FD&C Yeşil No.3 olarak bilinen bu renklendirici yeşil rengini ve tonlarını vermek için kullanılır. İçecekler, pudingler, dondurma, şerbet ve şekerlemeler içerisinde bulunurlar. 

• İndigo Carmine: FD&C Mavi No.2 ya da E132 kodlarıyla bilinen bu renklendirici mavi rengini ve tonlarını vermek için kullanılır. Şekerlemeler, dondurmalar ve fırın ürünlerinin bünyesinde bulunurlar. 

• Sunset Yellow FCF: FD&C Sarı No.6 ya da E110 isimleriyle bilinen bu kimyasal renklendiriciler sarı rengini vermek için kullanılır. Fırın ürünleri, dondurmalar, soslar, tahıllar ve içecekler içerisinde bulunurlar. 

• Tartrazine: FD&C Sarı No.5 ya da E102 kodlarıyla bilinen bu kimyasal sarı rengini ve tonlarını vermek için kullanılır. İçeceklerin, tahılların, fırın ürünlerinin, dondurmaların ve sosların bünyesinde bulunurlar. 

Kimyasal renklendiriciler, gıdalarda istikrarlı ve yoğun renkler elde etmek için yaygın olarak kullanılır. 

Kimyasal Renklendiricilerin Kullanım Alanları Nelerdir? 

Kimyasal renklendiriciler çeşitli alanlarda renk eklemek amacıyla kullanılır. Yaygın olarak gıdaları çekici göstermek, estetik görünüm elde etmek ve renkleri canlı göstermek amacıyla tercih edilirler. Bunların yanı sıra kozmetik ve kişisel bakım alanlarında da sıklıkla kullanılır. Kozmetik alanında dudak, göz ve saç ürünleri içerisinde renk tonu sağlamak amacıyla kullanılır. 

Kumaşlar, giysiler ve ev tekstili içerisinde de kimyasal renklendiricilerin kullanılması tercih edilebildiği gibi ilaçların renkli olması, tanımlarının kolaylaşması için tıp alanında da kullanılması söz konusudur. Tekstil alanında kullanılan kimyasallar birbirinden farklı ve renkli tonlar elde etmeyi amaçladığı gibi tıp alanında da tüketicilerin kabulünü arttırmak için kullanılır. 

Kimyasal Renklendiricilerden Arınmış Saf Lezzet: Pin Drinks 

Günümüzde kaliteli yaşam trendleri özellikle de içecek seçimi konusunda kimyasal maddelerden uzak durmayı teşvik ettiği için Pin Drinks, içecek dünyasında fark yaratan bir tercih sunuyor. Kimyasal renklendiricilerin her alanda kullanıldığı bu süreçte Pin Drinks kimyasal renklendirici içermez. Ürünlerindeki renk pigmenti bitki özütlerinden kaynaklanır. Bu yüzden her yudumunuz da, doğanın sunduğu renkleri ve tatları hissedeceğiz. 

Pin Drinks’in sunduğu vegan içecekler, günlük C vitamini ihtiyacımızın tamamını karşılar. Glutensiz olduğu içinde çölyak hastalarının da gönül rahatlığıyla kullanabileceği bu içecekler sıfır şeker ve kalori sahibidir. Her damak zevkine hitap eden Pin Drinks çevresel sürdürülebilirliği ve hayvan haklarını önemseyen de bir markadır. Pin Drinks Mutlu Patiler Derneği gönüllülerinin Kars-Susuzda yapmış olduğu barınağa her ay düzenli olarak bağış yaptığı gibi, hayvanların aşılanma ve veteriner masraflarını da karşılamaktadır.

Hayvanlara ve çevreye değer veren Pin Drinks vegan içerikleri ile gönül rahatlığı ile tüketilmeye hazır bir şekilde sizleri bekliyor. Aynı zamanda egzersiz sonrasında de kullanabileceğiniz bu içecekler terleme ile kaybetmiş olduğunuz sıvıları geri yerine de ekler. Kaliteli bir yaşam tarzı benimsemek için Pin Drinks içeceklerini tercih edebilirsiniz!