Glüten Nedir? Glüten İçeren Besinler Nelerdir?

Dengeli beslenme trendleri her geçen gün daha fazla konuşulurken, bunlar arasında glütensiz diyetler özellikle ön plana çıkıyor. Bu da beraberinde   “Glüten etkileri nedir?” sorusunu gündeme getiriyor. Peki, gerçekten nedir bu glüten? Hangi yiyeceklerde karşımıza çıkar ve vücudumuz üzerinde nasıl etkiler bırakır? Bu sorular aklınızı kurcalıyorsa, yalnız değilsiniz. Biz de sizin gibi merak ettik ve soruların cevaplarını araştırdık. Bu yazımızda, glütenle ilgili bilmeniz gereken en önemli detayları bulacaksınız. Gelin şimdi, soruların cevaplarına birlikte daha yakından bakalım.

Glüten Nedir?

Glüten ; buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda yer alan bir protein grubudur. Unun su ile birleşmesi sonucu ortaya çıkan bu madde, hamura elastikiyet kazandırır ve ekmeklerin kabarmasını sağlar. Çoğu insan için zararsız olan glüten, bazı bireylerde sindirim problemlerine yol açabilir. 

Çölyak hastalığı olan kişilerde glüten, bağışıklık sisteminin ince bağırsağa saldırmasına yol açar. Bu durum bağırsak duvarının zarar görmesine ve besinlerin emiliminin azalmasına neden olabilir. Benzer etkiler, glüten hassasiyeti olan bireylerde de farklı derecelerde görülebilir. Ancak glüten hassasiyeti, çölyak hastalığında olduğu gibi ince bağırsağa zarar vermez.

Glüten Hassasiyeti Belirtileri Nelerdir?

Glüten hassasiyeti belirtileri, kişiden kişiye değişiklik gösterebilir.  Bazı kişilerde hafif sindirim sorunları yaşanırken, diğerlerinde daha ciddi rahatsızlıklar ortaya çıkabilir.  Genel olarak glüten hassasiyeti belirtileri şunları içerir:

• Karın ağrısı

• Yorgunluk

• Gaz, ishal ve kabızlık

• Baş ağrıları

• Deri döküntüleri

• Eklem ağrıları

Glüten İçeren Besinler Nelerdir?

Glüten, birçok yaygın besinde bulunur ve glüten hassasiyeti olan bireylerin ve çölyak hastalarının bu besinlerden kaçınması gerekir. İşte glüten içeren başlıca besinler:

• Ekmek ve Unlu Mamuller: Buğday unu kullanılarak yapılan ekmekler, kekler, kurabiyeler ve simitler  glüten içeren en yaygın yiyeceklerdir. Hamurun elastikiyetini ve yapısını sağlayan  glüten , bu ürünlerin kabarmasına ve dokusunun düzgün olmasına yardımcı olur. 

• Makarna ve Erişte: Buğdaydan yapılan makarna ve erişte,  glüten içerir. Bu yiyecekler, dünya genelinde yaygın olarak tüketilen karbonhidrat kaynaklarındandır ve birçok kültürde temel gıda ürünleri olarak bilinirler . 

• Çavdar Ekmeği: Çavdar unu yla yapılan bu ekmek, özellikle Kuzey Avrupa'da  yaygın olarak tüketilir . Çavdar ekmeği, yoğun yapısı ve karakteristik tadı ile bilinir, ancak  glüten içeriği nedeniyle çölyak hastaları için uygun değildir. 

• Arpa İçeren Ürünler: Arpa, bira yapımın ın yanı sıra bazı çorba ve yemek tariflerinde kullanılır. Arpa maltı da pek çok işlenmiş gıdada tatlandırıcı olarak bulunabilir ve  glüten içerir. 

• İrmik: İrmik, buğdaydan elde edilen bir üründür ve makarna yapımın da ham madde olarak kullanılır. Yüksek glüten içeriği nedeniyle çölyak hastaları ve glüten intoleransı olan kişiler için sakıncalıdır.

• İşlenmiş Et Ürünleri: Sosis, sucuk  gibi işlenmiş et ürünleri, üretim süreçlerinde eklenen buğda y, dolgu malzemeleri ve çeşitli katkı maddelerinden dolayı glüten bulundurma riski taşır.

• Hazır Çorbalar ve Soslar: Marketlerde satılan hazır çorba karışımları ve bazı soslar, kıvam  artırıcı olarak  glüten içerebilir. Bu tür ürünlerin etiketlerini dikkatlice okumak,  glüten hassasiyeti olan bireyler için önemlidir. 

Glüten Hassasiyeti Olanlar Ne Yemeli?

Glüten hassasiyeti olan bireyler için beslenme planları titizlikle hazırlanmalıdır. Glütensiz yiyecekler tercih edilerek dengeli bir diyet oluşturulabilir. İşte diyet listesine girebilecek bazı glütensiz besinler:

• Taze meyve ve sebzeler

• Et, balık ve tavuk

• Yumurta

• Pirinç, mısır ve kinoa gibi tahıllar

• Süt ve süt ürünleri

• PIN Drinks içecekleri

PIN Drinks ürünleri glütensizdir. Bu nedenle glüten hassasiyeti ve çölyak hastalığı olan bireyler öğünlerine PIN lezzetlerini rahatlıkla ekleyebilirler. Dahası, PIN Drinks ürünleri 0 şeker, 0 kalori içeriğe sahiptir. Vegandır. Renklendirici ve koruyucu katkı maddesi içermez. Bu nedenle farklı beslenme alışkanlıklarına sahip birçok kişi tarafından güvenle tüketilebilirler.

Eğer glüten hassasiyetiniz varsa ya da bundan şüpheleniyorsanız, tükettiğiniz yiyecek ve içeceklere karar vermeden önce uzman bir doktordan ya da diyetisyenden bilgi almanız önerilir.

Çölyak Hastası Olanlar Ne Yapmalı? 

Çölyak hastalığı teşhisi konmuş bireyler, kesinlikle  glüten içeren yiyecek ve içeceklerden kaçınmalıdır.  Bu; buğday, arpa ve çavdar gibi tahılların yanı sıra, bu tahıllardan yapılan işlenmiş gıdaları kapsar.  Çölyak hastaları,  glüten siz alternatifler tüketerek bağırsaklarının  zinde kalmasını ve besin emiliminin düzgün gerçekleşmesini sağlarlar. Bu nedenle, beslenme alışkanlıklarını değiştirip  glüten siz ürünleri tercih etmeleri gere kir.

Bunun yanında, çölyak hastalarının dışarıda yemek yerken veya paketli gıdalar satın alırken içerik etiketlerini dikkatlice okumaları önemlidir. Çapraz bulaşma riskini minimize etmek için mutfak aletlerini ve pişirme alanlarını temiz tutmak da kritik bir önlem olarak öne çıkar. Bu yöntemlerle çölyak hastaları  kaliteli bir yaşam sürdürebilirler.  

Glüten Kilo Aldırır mı?

Glütenin kilo ve iştah artışına sebep olduğuna dair yaygın bir inanış olsa da bu konuda kesin bir şey söylemek zor. Zira tıp dünyasında, glütenin vücut üzerindeki etkilerine yönelik araştırmalar sürüyor. Fakat glüten hassasiyeti ve çölyak hastalığı olan bireyler için glütensiz beslenme en doğru seçenek olmaya devam ediyor.

Siz de PIN Drinks’in glütensiz içecekleriyle keyifli vakit geçirebilir, şekersiz ve kalorisiz bir serinliği hayatınıza dahil edebilirsiniz. İyi PIN’lenmeler!

Kaynaklar:

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/celiac-disease/symptoms-causes/syc-20352220

https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/celiac-disease